Ses Etkinliği-5
3. sınıf Fen Bilgisi Dersi Ses Etkinliği
Ses: Kulağın duya bileceği basit titreşimlerdir. İnsanların birbirleriyle iletişim kurmaları, duygu ve düşüncelerini aktarabilmeleri için konuşmaları gerekir. Konuşmanın temel öğesi sestir. Ses, bir kaynaktan çıkar. Suda oluşan dalgalar gibi etrafa yayılır. Bizler de etrafa yayılan bu sesleri kulaklarımızla işitiriz. Ses, havada yayıldığı gibi sıvılarda da yayılır.Denizde yaşayan bazı canlılar bu sayede iletişim kurarlar. Fakat ses boşlukta yayılmaz. Örneğin: uzaydaki büyük patlamalarda ses duyulmaz.
Ses, nesnelerin titreşiminden meydana gelen ve uygun bir ortam içerisinde (hava, su vb.) bir yerden başka bir yere, sıkışma ve genleşmeler şeklinde ilerleyen bir dalgadır. Dolayısıyla ses, bir basınç dalgasıdır. Sesin yayılma hızı havada 20o C de 340 m/sn dir. Sesin hızı, ortamın sıcaklığından etkilenir. Sıcaklık arttıkça sesin hızı da artar. Sıcaklık artışı moleküllerin titreşim hızlarını arttırır, dolayısıyla sesin yayılma hızının artmasına sebep olur. Ses dalgaları hareket ederken engellerle karşılaştıklarında yansımaya uğrarlar. Yansıma olayında sesin hızı değişmez, fakat yönü değişir.
Sesin yansıması bazı canlılara kolaylık sağlamıştır. Örneğin; yarasalar çıkarttıkları seslerin cisimler üzerinde yansımasından faydalanarak hareket yönlerini belirlerler. Ses kaynağından çıkan sesin engele çarptıktan sonra geri yansıyarak tekrar duyulmasına yankı denir.
